پرینستون

١- چند روزى هست کوانتوم فیلد تئورى ٢ (QFT 2) رو شروع به خوندن کردم و پیشرفتمم بد نیست ولى خب راضى کننده هم نیست، در کل حس مى کنم خیلى دارم کم کارى مى کنم، در صورتى که امروزم رو با ماه هاى قبل و یا حتى سال هاى قبل مقایسه مى کنم مى بینم انگار توربو بستم به خودم، ولى باز حس مى کنم کم کارى دارم مى کنم، دیگه مغزم نمى کشه :)

٢- از تموم حس هاى منفى اگه فاکتور بگیرم، فیلد تئورى ٢ واقعا شیرینه، عملا وارد ذرات بنیادى و مدل استاندارد شدم، الکترودینامیک کوانتومى و نیروى ضعیف رو که تو فیلد ١ خوندم و این ترم شروع شده با وحدت این دوتا در قالب الکتروضعیف ، اصلا قیامتیه که بیا و ببین، تازه نرم نرم دارم نظریه گروه و جبرلى رو به معناى واقعى کاربردش رو توى فیزک و ذرات مى بینم { اسمایل ذوق مرگ شدگى، البته بیشتر ذوق ها رو تو توییتر به اشتراک مى زارم :| به قول گفتنى چون اسمایل داره و بعلاوه تک جمله اى هم مى شه نوشت به همین خاطر بیشتر حس ها رو اونجا خالى مى کنم ، حس هاى موسیقیایى رو هم که مى ریزم تو کانال تلگرایم و اینجا فقط یه مشت فکر مى مونه، ولى با این حال وبلاگ یه چیز دیگه است }

٣- امشب باز پیام ( اس ) داده، البته راستش رو بگم نمى دونم کى پیام (اس) داده بود، چون گوشى سایلنت بود و وقتى داشتم مى رفتم بیرون یهو دیدم پیام داده ، در اینکه خر کیف و ذوق مرگ شدم شکى نیست ولى خب یه حس توام با ترس دارم، اینکه یهو باز نگه وابسته نشو یا از این قسم حرف ها و به همین خاطر کمى تو صحبت کردم وسواس خاصى به خرج دادم، هر چند تو واقعیت دوست داشتم عین سابق حرف بزنم و به قول گفتنى شاهین منشانه صحبت کنم :)))

٤- امروز یه پست از پرینستون دیدم، و باز دیونم کرد، خیلى وقت بود عکس هاش رو ندیده بودم، بیشتر یک سال شاید :( ، پرینستون جایىن که تنها هدف و ارزوم بوده، بالاتر از سِرن یا فرمى لَب ، پینش کردم تو صفحه ى توییترم با این کامنت که یه روزى از پرنستون باهاتون در مورد مدل استاندارد صحبت مى کنم .

٥- واقعا مغزم کار نمى کنه، خسته شدم از بس گفتم خسته ام، اما خب واقعا خسته ام، افکار پوچ و مزخرفى هر روز دارن به سرم نازل مى شن، از نرسیدن، از نداشتن و کلى چیزهاى دیگه، نمى دونم کى مى خواد این چیزا تموم بشه 

٦- چه قدر خوابم میاد، اما این مسئله رو باید حل کنم، مسئله پشت مسئله ولى آخرش ؟!
من یه دیوانه ام :)

کتاب برای ریاضی فیزیک ؟!

مطمئناً (شاید) قوانین طبیعت به ذات همون ابزار و مفاهیم ریاضی نیستند (نباشند) و بهتر بگم طبیعت ریاضیات نیست , ولیکن باز با این اوصاف ما آدما ( خطاب به فیزیکدون ها) نیاز داریم که یه ریاضیات خیلی خوبی رو بدونیم{ هر چه قدر هم دید فیزیکی خوبی داشته باشیم باید بتونیم اون دیدگاه رو بنویسیم }متاسفانه یکی از دلایل عمده ی دلزدگی بچه های فیزیک ضعف توی محاسبه کردنِ, همون طور که گفتم ما فیزیکدان ها هر چه قدر هم که دید فیزیکی خوبی داشته باشیم باید بتونیم اون ها رو بنویسم و برای نوشن این دیدگاه ها یه زبان نیاز داریم و اونم زبان ریاضیات, خیلی از ماها ایده های ناب و سوالات زیادی موقع خوندن کوانتوم, الکترومغناطیس و ... به سرمون می زنه, ولی چون نمی تونیم دوتا ماتریس رو باهم جمع کنیم یا ضرب کنیم یا نمی دونیم فرق استار با دگر چیه یا اصلا عدد مختلط رو چه جوری باید به صورت دیگه ای نمایش داد و ... مجبور می شیم ایده امون رو عملی نکنیم و یا اون مسئله ای رو که داریم حل می کنیم حفظ کنیم و این جوری می شه که به خاطر ندونستن ریاضیات مجبور می شیم از فیزیک زده بشیم, به همین خاطر به نظرم نیاز داریم که یه ریاضیات خوبی رو بلد باشیم, مخصوصا مایی که فیزیک می خونیم و به همین خاطر دو تا کتاب ریاضی فیزیک خیلی خوب رو که واقعا به نظرم هر دانشجوی فیزیکی باید اون رو بخونه اینجا معرفی کردم و گذاشتم برای دانلود .

در واقع یکی از کتاب های ریاضی فیزیک خوب و آکادمیک که بچه های فیزیک با اون آشنا هستن کتاب ریاضی فیزیک صدری حسنی, که خب یه کتاب ریاضی فیزیک پیشرفته است برای اون دسته از بچه هایی که دوست دارن مباحث ریاضی رو کمی عمیق تر بخونن, اما خب صدری حسنی یه کتاب دیگه ای هم داره که کمی مبتدی تر از کتاب اولشِ, کتاب دوم نه تنها تمام سرفصل های ریاضی فیزیک 1 و 2 رو پوشش می ده بلکه برای بچه های مهندسی هم خیلی خوبه, و پیشنهادم اینکه یه دانشجوی خوب ریاضی هر دوتا کتاب رو می شینه و خوب می خونه.

 

برای بچه هایی که تازه ریاضی عمومی 1 و 2 رو پاس کردن و وارد کاربرد ریاضی توی فیزیک می شن :

همون طور که گفتم صدری حسنی یه کتاب ریاضی فیزیک دیگه هم داره که این کتاب برای افرادیه که تازه شروع کردن به خوندن ریاضیات توی فیزیک, یه کتاب بسیار عالی, مکمل خیلی خوبیه برای کتاب پیشرفته اش, اصلا نگران این هم نباشید که شاید این کتاب ساده باشه و ... اول اینکه یادگیری مفاهیم پایه خیلی مهم تر از خوندن یه مشت مطالبیه که اصلا نفهمید چی به چیه, دوما هم این کتاب در حد آرفکنِ با این تقاوت که بسیار خوب توضیح داده و کلی مثال حل شده داره و به نظرم به جای آرفکن این کتاب رو خوب بخونیم و بعدش بریم کتاب پیشرفته اش رو بخونیم.

Name : Mathematical Methods
For Students of Physics and Related Fields
Author : Sadri Hassani
Pablisher : Springer
Edition : Second Edition

دانلود کتاب

 

برای بچه هایی که الان ریاضی فیزیک 1 و 2 رو پاس کردن و می خوان کمی پیشرفته تر مفاهیم ریاضی بخونن

کتاب ریاضی فیزیک پیشرفته ی صدری حسنی که چاپ اول این کتاب توی ایران هم ترجمه شده, یکی از کتاب های بسیار خوب و آکادمیکی هست که به نظرم باید وقت گذاشت و اون رو خوند, این کتاب برای بچه هاییِ که یه ذره ریاضی فیزیک خوبی دارند ( اونایی که بیشتر تمرین های ریاضی فیزیک حل کردن و با مسائل ریاضی فیزیک سر و کله زدن, برای مثال کل تمرین های آرفکن رو حل کردن ) و الان می خوان توی مفاهیم ریاضی عمیق تر بشن بدون ترس از اینکه کاربرد این ریاضیات رو توی فیزیک هنوز ندیدن , این کتاب واقعا عالیه,  سر فصل های کتاب شروعی هست برای خوندن ریاضیات در مراحل بعدی .

Name : MathematicalPhysics
A Modern Introduction to Its Foundations
Author : Sadri Hassani
Pablisher : Springer
Edition : Second Edition

دانلود کتاب
 

جدول تناوبی ذرات بنیادی

 

The Standard Model is a kind of periodic table of the elements for particle physics. But instead of listing the chemical elements, it lists the fundamental particles that make up the atoms that make up the chemical elements, along with any other particles that cannot be broken down into any smaller pieces.

The complete Standard Model took a long time to build. Physicist J.J. Thomson discovered the electron in 1897, and scientists at the Large Hadron Collider found the final piece of the puzzle, the Higgs boson, in 2012.

Use this interactive model (based on a design by Walter Murch for the documentary Particle Fever) to explore the different particles that make up the building blocks of our universe.

 

توی لینک زیر برین و روی هر کدوم از ذرات کلیک کنید تا مشخصه ی اون ذره رو اعم از زمان کشف, اسپین, مکانی که کشف شده و ... رو بهتون بگه ☺

 

جدول تناوبی ذرات بنیادی

اندازه ی ذرات بنیادی

دیشب به‌صورت خیلی اتفاقی و درواقع شاید از روی بی‌کاری نشستم و یه محاسبه خیلی ساده‌ای انجام دادم که نتایج خیلی جالبی داشت که تو آخر این نوشته به آن نتایج اشاره می‌کنم.

سؤال این بود : بر اساس مدل استاندارد ذرات بنیادی(Standard Model), اگه سبک‌ترین ذره‌ی بنیادی شناخته شد که نوترینوی الکترون (Electron neutrino) هست رویه گوی صلب خشگل به‌اندازه‌ی یه بلند انگشت در نظر بگیریم, اون وقت سنگین‌ترین ذره‌ی بنیادی شناخته‌شده که کوارک تاپ (Top quark) هست اندازه‌اش چه قدری می شه ؟!

توجه توجه ! :  ما خیلی ساده‌سازی‌های زیادی داریم انجام می دیم و فقط می خوایم به یه تصور کلی من‌باب اندازه‌ی این ذرات برسیم وگرنه تجسم این ذرات با این دید کلاسیک عملاً اشتباه .

الا ای حال بر اساس نمودار زیر میایم و نسبت جرمی بین نوترینوی الکترون و کوارک تاپ رو حساب می‌کنیم :

خب الآن بیایم و فرض کنیم که چگالی این دوتا ذره باهم برابر هستش و بر اساس فرمول چگالی و نسبت گیری بین چگالی این دوتا ذره و با توجه به نسبت جرمی که بالا پیدا کردیم می تونیم یه نسبتی بین شعاع این دوتا ذره دست پیدا می‌کنم : ( توجه! ما ذرات رو یه کره‌ی سخت با شعاع R در نظر گرفتیم . )

حالا با توجه به اینکه :   بزاریمش توی فرمول بالا و کمی حساب‌کتاب کنیم درنهایت نسبت شعاع نوترینوی الکترون و کوارک تاپ می شه :

حالا بیایم فرض کنیم که نوترینوی الکترون اندازه بندانگشت من باشِ, بندانگشت من 2 سانتی‌متر اون وقت اگه نوترینوی الکترون یه کره‌ی سخت به‌اندازه‌ی 2 سانتی‌متر باشِ اون وقت کوارک تاپ باید یه کره به شعاع زیر باشه :

نتیجه نهایی :

اگر نوترینوی الکترون که به‌عنوان سبک‌ترین ذره بنیادی شناخته‌شده, کره‌ای به شعاع 2 سانتی‌متر باشه, کوارک تاپ به‌عنوان سنگین‌ترین ذره بنیادی یه کره‌ای به شعاع 85 متر

نکات :

1. اگه فرض کنیم که هر چی جسم چگال تر باشه باید شعاعش کوچیکتر می شه اون وقت این مسئله باید کمی فرق کنه یعنی کلاً داستانش عوض می شه و نوترینوی الکترون باید شعاعش بزرگ‌تر از کوارک تاپ باشه, توجه کنید که کوارک تاپ ده به توان ده بار سنگین‌تر از نوترینی الکترون و الا ای حال این موضوع رو چه جوری نشون بدم هنوز به نتیجه‌ای نرسیدم .
2. نسبت چگالی این دوتا ذره که توی ین مثال زدم رو حساب کنید و فکر کنیم که این عدد حاصل شده چی رو می تونه نشون بده ؟!

کتاب نقاشی با طعم ذرات بنیادی

تو لابه لای اخبار مرتبط با این دوتا آزمایش اخیر فیزیک ذرات توی سرن (CERN) و آزمایشگاه فرمی (Fermilab) که سر و صدای زیادی کرده , دیشب خیلی اتفاقی دیدم که آزمایشگاه اطلس مرتبط با پروژه ی سرن یه سری عکس گذاشته از بچه هایی که مرتبط با ذرات بنیادی و سرن نقاشی کشیده بودن و من واقعا نمی دونم چی باید بگم. :|
خودتون ببینید دیگه :( { حس حسادت و افسردگی دارم =)) }
شما فقط نگاه کنید ببینید چی کشیدن :| { همشون 9 10 سالشون }

من که شخصا عاشق این عکسه شدم =))
فرمیون تاو رو ببینید, آدم رو یاد Sid عصر یخبندان می ندازه =)) یا مثلا کوارک قوی رو ببینید آدم رو یاد نماد خاندان تارگرین های می ندازه =((

نقاشی های بیشتر رومی تونید توی این لینک ببنید .

البته این حرکت اطلس به نوعی آشنایی بچه ها { هر چند خود اطلس نوشته که برای تمام سنین هستش =)) } با ذرات بنیادی و کلا پروژه ی سرن هستش که یکی از اون ها در قالب کتاب/کتابچه نقاشی هستش که با یک سری توضیحات ساده برای بچه ها درست کرده که واقعا جای هیچ حرفی رو نمی زاره, من توی زیر لینک دانلود کتابچه رو می زارم توی هر فرمتی که می خواین دانلود کنید و تنها نکته ای که هست اینکه این دفترهای نقاشی به چندتا زبان ترجمه و ارائه شده و متاسفانه به زبان فارسی نیست و این واقعا تامل برانگیزه و جای افسوس .

 

لینک : دانلود کتاب نقاشی ذرات بنیادی

روز دوم

نکته ی اول :

من تو پست قبلی روز اول توی پی نوشت اشاره کردم به این که برای نوشتن علامت سکون توی برنامه آفیس باید کلید ترکیبی alt + 0252 رو بگیری که خب تصحیح می کنم وباید alt + 0250 رو بگیری که من اشتباه نوشته بودم ( نقطه )

 

نکته ی دوم :

نمی دونم چرا از فونت بی نازنین خوشم میاد :| به همین خاطر علاقه دارم با این فونت بنویسم که خب نمی دونم خوندنش برای خواننده سخت می شه یا نه ؟! خواهشا نظر بدین در این زمینه که اگه بده من تغییرش بدم فونت رو ( نقطه )

و اما ادامه :

حقیقتش خیلی سخت و خسته کننده بود که بیام و این وقت شب بروز کنم وبلاگ رو, چون واقعا خسته ام از صبح که بیدار شدم کوانتوم فیلد تئوری خوندم , از اون طرف بعدش پژوهشکده ریاضی چهارشنبه ها یه سمینار در مورد جبر عملگرها برگزار می کنه, که اون رو باید شرکت می کردم. هر چند عملا هیچی نمی فهمم ولی نمی دونم چرا خوشم میاد و می دونم لازمم می شه, کلا از مباحث ریاضی واقعا خوشم میاد, دو ترم پیش سر کتاب ساکوورایی خوندن داستانی داشتم به مولا, یعنی عمری طول کشید تا اون چند صفحه ی اول کتاب که متنی عاری از ریاضی داره رو بخونم, ولی بعدش که وارد ریاضیات داستان شدم خیلی حال داد اونم اساسی, معذالک نمی دونم چه دردمِ که کتاب هر چی ریاضی وار تر = جذاب تر , معذالک سر همین داستان نشستم سر سمینار " جبر عملگرها " , یکی نیست بکه اخه مردک بی کاری تو :| ولی خب مبحث در مورد c *-algebraهاست و می دونم و مطئنم لازمم می شه ( نقطه ) معذالک با تمام این تفاصیل بعد از سیمنار شروع کردم به کیهان شناسی خوندن و تا همین یک ساعت پیش درگیر پاس کاری بین فیلد تئوری و کیهان شناسی بودم که مغزمم به معنای واقعی کشش نداره ( نقطه )

الا ای حال خب چون با خودم تصمیم جدی گرفتم که شبا وبلاگ رو بروز کنم به همین خاطر سعی می کنم پای حرفم بمونم , و الان واقعا فکری به ذهنم نمی رسه که چی بنویسم, ولی خب شاید بگین " واووووو " – حالا یه ذره کش دار تر یا یه ذره کم تر- که ببین پسره فیلد تئوری می خونه و کیهان شناسی و خیلی خوش به حالشِ . که خب اصلا این جوری نیست, به چند دلیل :

اول اینکه اینا واقعا مربط به درسم و در مرتبه ی بالاتر به آینده ی شغلیم ختم می شه به همین خاطر اینا مطالعه ی آزاد نیست, که بگین طرف چه قدر بی کاره یا طرف چه قدر اهل مطالعه است که داره این قسم چیزا رو می خونه ( نقطه - که باید یه بار در موردش قشنگ توضیح بدم )

دوم این که چون این مباحث مربوط به گرایشم و علایقم و نهایتا آینده ی شغلیم می شه و صرفا مطالعه ی آزاد نیست, به همین خاطر رفرنس ها و کتاب هایی که می خونم صرفا کتاب میچوکاکو و هاوکینگ و .. نیست و اصلا اون چیزایی که می خونم اون چیزایی که تو مستندات فیزیکی و نجومی می بینید نیستن و به همین خاطر شاید اگه شما بخونید این مباحث رو ببینید بگین چه قدر حوصله سر بره ( نقطه و ایضا همین مبحث رو باز باید توضیح بدم )

سومین موضوع که فعلا به ذهنم می رسه و اصلا هدفمم این بود که این نکته رو بگم , دوستانی که فیزیک می خونید سعی کنید پیوسته و آروم از همون هالیدی و ... شروع کنید و بیاین برسین به این مباحث, خود من هم تو وضع شما بودم و اشتیاق فیلد و کیهان شناسی خوندن رو داشتم ولی خب الان که دارم اینا رو می خونم می بینم بیشتر وزن و سنگینی کار همون مباحث پایه ای هستن که تو دروس پایه تر باهاشون سر کله می زنیم , یعنی سعی کنید بفهمید چرا مثلا مکانیک کلاسیک نمی تونست به یه سری چیزا جواب بده و چرا لازم داریم کوانتوم مکانیک بخونیم و .... و گرنه همون اول کار بیام فیلد تئوری و حتی کوانتوم مکانیک رو در سطج کتاب های بالاتر بخونیم به نظرم هیچ چیزی نداره ( نقطه )

البته این نظر من بود و جای بحث زیاد داره و اینم از اونجایی گفتم که خیلی ها رو می بینم که فیزیک جدید نخونده می خواد فیلد و سوپرسیمتری و .. بخون و متاسفانه سر آخر نه می فهمه کوانتوم و فیلد چیه و نه اصلا می رسه فیزیک مردن بخونه و فقط می بینه یه سری فرمول باید حفظ کنه که با خودش می گه اه بابا اینا چیه اصلا به درد هم نمی خوره , در صورتی که اساس کار همون چیزهایی که تو سر فصل های فیزیک مدرن است ( نقطه )

من واقعا دیگه نمی کشم و چشام داره سیاهی می ره و به شدت خوابم میاد, اگه زیاد حرف زدم واقعا ببخشید و شبتون خوش (:

 

پی نوشت :

من یه کانال تلگرامی هم دارم با اسم اندر احوالات ذهن بیمار که حالا دوست داشتین می تونید اونجا هم من رو دنبال کنید, اونجا حداقل یه ذره خیلی فعال تر از اینجا هستم :دی